بررسی کلی این قول: هر که بمیرد و امام زمانش را نشناسد به مرگ جاهلیت مرده است! (2)
اما اینکه امام زمان ما اهل سنت چیست و یا کیست! ابتدا این سؤال را مطرح میکنم: امام زمان حضرت علی رضی الله عنه که بود؟ آیا وی امام زمان خود را شناخت یا ایشان هم به مرگ جاهلیت از دنیا رفته اند؟
جواب این سؤال را بعد از یک مقدمه خواهم گفت.
ابتدا باید دانست که امام در نزد اهل السنة و الجماعة معصوم و عالم الغیب نیست بلکه هر عالم ابراری که به درجۀ رفیعی از علم دست یابد امام می دانیم، همچون امام شافعی و ابوحنیفه و ابن تیمیه و دیگر علمای ابرار این امت و صد البته همین علمای ما هم خودشان امامی دارند! همانگونه که خود حضرت علی و ابوبکر و عمر و.... امامی داشتند! و از این بالاتر خود حضرت رسول صلی الله علیه و سلّم نیز امامی داشته اند!!!
این امام را در سخنان خود حضرت علی رضی الله عنه اینگونه می یابیم:
« اللّهمّ انّى اشهدك و كفى بك شهيدا انّى اشهد انّك انت ربّى وإنَّ رَسُولَكَ مُحَمَّدٌ - صلى الله عليه وسلم - نَبِيِّيْ؛ وإنَّ الدِّينَ الَّذِيْ شَرَعْتَ لَهُ دِيْنِيْ؛ وَإنَّ الكِتابَ الذي أُنْزِلَ إلَيْهِ إمَامِيْ »
= «خدایا تو شاهد باش و کافی است که تو شاهد باشی؛ بار خدايا! گواهي ميدهم:که همانا تو پروردگار منی و همانا فرستاده ات محمد - صلى الله عليه وسلم - پيامبر من؛ و ديني که براي او تشريع فرموده اي، دين من؛ و کتابي که بر او نازل گرديده، امام من است» (صحيفه علويّه للمحلاتی ص360 چاپ تهران و همچنین در مصباح المجتهد للطوسی ص300_بیروت؛ بحار الانوارج88 ص179 و...)
در خطبة 203 نهج البلاغه فرموده: « نَظَرْتُ إِلَى كِتَابِ اَللَّهِ وَ مَا وَضَعَ لَنَا وَ أَمَرَنَا بِالْحُكْمِ بِهِ فَاتَّبَعْتُهُ وَ مَا اِسْتَنَّ اَلنَّبِيُّ فَاقْتَدَيْتُهُ » = « نظر کردم به کتاب خدا و آنچه برای ما مقرّر نمود که به آن حکم دهیم پیروی کردم و به آن چه رسول خدا عمل نموده بسنّت او اقتدا کردم»
سخنان حضرت علی رضی الله عنه در این مورد بسیار زیادند و همچنین کاملاً شفاف و واضح و کاملاً موافق با آیات قرآنی هستند،چنانکه در قرآن میخوانیم:«فَإِنْ تَنَازَعْتُمْ فِي شَيْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّهِ وَالرَّسُولِ» = «پس چون در مساله ای اختلاف کردید آن را به کتاب خدا و سنت رسولش عرضه کنید» (النساء:59)
و خداوند در سورۀ "هود آیۀ 17" تورات را امام معرفی میکند(كِتَابُ مُوسَى إِمَامًا) و اگر تورات امام باشد به طریق اولی قرآن هم امام است. پس تا به حال معلوم شد که خود حضرت علی نیز امامی دارد که آن امام در درجۀ اول کتاب خدا و در درجۀ بعدی سنت رسول خداست!
امام ما اهل سنت نیز قرآن و سنت هستند، چنانکه خود حضرت علی رضی الله عنه می فرمایند: «فَانْظُرْ أَيُّهَا السَّائِلُ: فَمَا دَلَّكَ الْقُرْآنُ عَلَيْهِ مِنْ صِفَتِهِ فَائْتَمَّ بِهِ، وَاسْتَضِىءْ بِنُورِ هِدَايَتِهِ...»= «پس اي پرسش کننده بنگر آن صفتي را که قرآن در مورد خداوند، تو را راهنمايي نموده، امام خويش قرار ده؛ و از نور هدايت قرآن طلب روشنايي کن». (نهج البلاغه، خطبه 90)
و می فرماید: « وَالطَّرِيقُ الْوُسْطَى هِيَ الْجادَّةُ، عَلَيْها باقِي الْكِتابِ وَآثارُ النُّبُوَّةِ، وَمِنْها مَنْفَذُ السُّنَّةِ»= «راه میانه همان جادّهایست که تمام کتاب خدا و آثار نبوّت بر آن است و روش رسول خدا صلی الله علیه وسلم از آن استخراج میشود»(خطبۀ 16 نهج البلاغه)
پس این امامی است که حضرت علی برای امت اسلامی معرفی میکند و چیزی مشابه به این قول را در سخنان امام احمد بن حنبل می یابیم که فرمودند:
« لا تقلدني، ولا تقلد مالكاً، ولا الشافعي، ولا الأوزاعي، ولا الثوري،وخذ من حيث أخذوا »= از من و مالك و شافعى و اوزاعى و ثورى تقليد نكنيد و بگيريد از جاييكه كه آنها گرفته اند (يعنى از قرآن و سنت)»
پس ما اهل سنت دین خود را از قرآن و سنت میگیریم و در این راه به نظرات علمای ابرار نیز توجه می کنیم که اگر موافق قرآن و سنت بود می پذیریم و گرنه که به دیوار می کوبیم.
و بد نیست ماجرای زراره را که خالی از لطف نیست را هم با هم بخوانیم:
« عمة زرارة قالت: لما وقع زرارة واشتد به، قال: ناولیني المصحف، فناولته وفتحته فوضعته علی صدره وأخذ مني ثم قال: یا عمة أشهد أن لیس لي إمام غیر هذا الکتاب»:
عمۀ زراره میگوید: «همین که حالت احتضار بر زراره رخ داد گفت: آن مصحف را به من بده، من آن را آورده و باز کرده و بر سینة او نهادم، قرآن را از من گرفت و گفت ای عمه گواه باش که برای من امامی غیر از این کتاب نیست! » (رجال الکشی ص139)
و اما اینکه گفتیم خود حضرت رسول صلی الله علیه و سلّم هم امامی داشته اند و اینکه آن امام چیست و یا کیست، این امام را در کلام خدا اینگونه می یابیم:
«وَاتَّبِعْ مَا يُوحَى إِلَيْكَ مِن رَّبِّكَ إِنَّ اللَّهَ كَانَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرًا = (ای پیغمبر) و آنچه را كه از جانب پروردگارت به سوى تو وحى مىشود پيروى كن كه خدا همواره به آنچه مىكنيد آگاه است»(احزاب:2)
«اتَّبِعْ مَا أُوحِيَ إِلَيْكَ مِن رَّبِّكَ لا إِلَهَ إِلاَّ هُوَ = (ای پیغمبر)از آنچه از پروردگارت به تو وحى شده پيروى كن هيچ معبودى جز او نيست.» (انعام: 106)
«قُلْ إِنَّمَا أَتَّبِعُ مَا يِوحَى إِلَيَّ مِن رَّبِّي = (ای پیغمبر) بگو فقط من از آنچه از طرف پروردگارم به من وحی میشود پیروی میکنم»(اعراف:203)«فَاسْتَمْسِكْ بِالَّذِي أُوحِيَ إِلَيْكَ »=«چنگ بزن به آنچه به تو وحي ميشود». (زخرف:43)
در پایان:
پس امام کسانی که قادر به درک مسائل دینی نیستند همان علمای ابرار و متقی هستند و امام این علما قرآن و سنت رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم است و امام خود حضرت رسول الله صلی الله علیه وسلّم نیز قرآن است.
وَالْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ
التماس دعا
- 6048 بازدید
- نسخه چاپی