پاسخ به شبهه نابودی زمین و آسمانها در قرآن

در پاسخ باید گفت:در قرآن هیچ کجا نگفته زمین و آسمان، نیست و نابود (عدم) می شوند بلکه صحبت از هلاکت(یعنی مرگ و دگرگونی و کاهش: استهلاک) است(كُلُّ شَيْءٍ هَالِكٌ إِلَّا وَجْهَهُ ۚ) [قصص:88] یعنی به نوعی هیچ چیزی از میان نمی رود و همه چیز همینجا در هم تنیده شده است. پوشش ها که از میان رفت، باطن اصلی جهان هویدا می شود.

آیاتی هستند که به دگرگونی و تغییر زمین و آسمان اشاره دارند همچون سوره ابراهیم آیه 48 که در آن می خوانیم: [يَوْمَ تُبَدَّلُ الأَرْضُ غَيْرَ الأَرْضِ وَالسَّمَاوَاتُ وَبَرَزُواْ للّهِ الْوَاحِدِ الْقَهَّارِ]، روزى كه زمين به غير اين زمين و آسمانها [به غير اين آسمانها] مبدل گردد و [مردم] در برابر خداى يگانه قهار ظاهر شوند.
 

و در سوره کهف آیه47 آمده: [وَيَوْمَ نُسَيِّرُ الْجِبَالَ وَتَرَى الْأَرْضَ بَارِزَةً وَحَشَرْنَاهُمْ فَلَمْ نُغَادِرْ مِنْهُمْ أَحَدًا]، و [ياد كن] روزى را كه كوهها را به حركت درمى‏آوريم و زمين را آشكار [و صاف] مى‏بينى و آنان را گرد مى‏آوريم و هيچ يك را فرو گذار نمى‏كنيم. و در سوره زمر آیه 69 آمده: وَأَشْرَقَتِ الْأَرْضُ بِنُورِ رَبِّهَا وَوُضِعَ الْكِتَابُ وَجِيءَ بِالنَّبِيِّينَ وَالشُّهَدَاء وَقُضِيَ بَيْنَهُم بِالْحَقِّ وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ، و زمين به نور پروردگارش روشن گردد و كارنامه [اعمال در ميان] نهاده شود و پيامبران و شاهدان را بياورند و ميانشان به حق داورى گردد و مورد ستم قرار نگيرند.
 

 و در سوره الحاقه آیه 14 آمده: [وَحُمِلَتِ الْأَرْضُ وَالْجِبَالُ فَدُكَّتَا دَكَّةً وَاحِدَةً ]، و زمين و كوه‏ها از جاى خود برداشته شوند و هر دوى آنها با يك تكان ريز ريز گردند و در همین سوره آیه16 آمده: [وَانشَقَّتِ السَّمَاء فَهِيَ يَوْمَئِذٍ وَاهِيَةٌ ]،

و آسمان از هم بشكافد و در آن روز است كه آن از هم گسسته باشد. و در سوره المزمل آیه 14 آمده: [يَوْمَ تَرْجُفُ الْأَرْضُ وَالْجِبَالُ وَكَانَتِ الْجِبَالُ كَثِيبًا مَّهِيلًا ]، روزى كه زمين و كوهها به لرزه درآيند و كوهها به سان ريگ روان گردند. و در سوره الزلزال آیات 1 تا 4 آمده: [إِذَا زُلْزِلَتِ الْأَرْضُ زِلْزَالَهَا ﴿1﴾ وَأَخْرَجَتِ الْأَرْضُ أَثْقَالَهَا ﴿2﴾ وَقَالَ الْإِنسَانُ مَا لَهَا ﴿3﴾ يَوْمَئِذٍ تُحَدِّثُ أَخْبَارَهَا ﴿4﴾] آنگاه كه زمين به لرزش [شديد] خود لرزانيده شود و زمين بارهاى سنگين خود را برون افكند و انسان گويد [زمين] را چه شده است، آن روز است كه [زمين] خبرهاى خود را باز گويد. و اما چنانچه بگویید در سوره احقاف آیه3  آمده که آسمانها و زمین تا زمان معینی هستند:  [ما] آسمانها و زمين و آنچه را كه ميان آن دو است جز به حق و [تا] زمانى معين نيافريديم و كسانى كه كافر شده‏ اند از آنچه هشدار داده شده‏اند رويگردانند[مَا خَلَقْنَا السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا إِلَّا بِالْحَقِّ وَأَجَلٍ مُّسَمًّى وَالَّذِينَ كَفَرُوا عَمَّا أُنذِرُوا مُعْرِضُونَ]
 

همانگونه که در این آیه نیز آمده، منظور زمان تبدیل و تغییر این نوع آسمان و زمین به آسمان و زمینی دیگر است و در این آیه نیز نابودی و محو کامل آسمانها و زمین اعلام نشده است بلکه زمانی معین را اعلام می کند که همان زمان قیامت و دگرگونی می باشد و این از هشداری که در انتهای آیه برای کفار آمده است مشخص می شود و البته این زمان معین برای هر چیزی صادق است.

مثلا خود ما نیز تا زمانی معین زندگی می کنیم و زمان دگرگونی یک چیز را نمی توان به عدم و نابودی کامل آن چیز تعبیر نمود.(و در نگاه به آیات قرآنی می بایست کل آیات را مد نظر داشت و نمی توان بصورت گزینشی تنها یک آیه را مد نظر داشت، چون آیات قرآنی یکدیگر را تعریف و کامل می کنند و معنای آنها در کل، بهتر و روشن تر مشخص می شود و در آیات بعد از همین آیه نیز صحبت از حشر و قیامت است) به کلمه غیر الارض در آیات قرآنی دقت کنید، ارض همان ارض است درست مثل اینکه بگوییم این ماشین از آهن قُراضه است ولی خوب نه می توان گفت ماشین، آهن قراضه است و نه آهن قراضه به خودی خود یک ماشین کامل و بدون نقص است!
 

در آیه ای دیگر آمده که دار آخرت حیات واقعی است [وَإِنَّ الدَّارَ الْآخِرَةَ لَهِيَ الْحَيَوَانُ] (عنکبوت/64) پس این دنیا مانند آهن قراضه ایست که در قیامت به واقعیت تبدیل می شود(یعنی همان دگرگونی زمین و آسمان) حالا آن واقعیت می تواند بهشت باشد یا می تواند جهنم باشد. مشخص است که دگرگونی و تغییر و تبدیل یک چیز به چیزی دیگر در واقع نوعی مرگ و نابودی است(نابودی ماهیت قبلی آن چیز) و چنانچه نابودی را به این معنا بگیریم موردی نخواهد داشت. یک تکه آهن وقتی تبدیل به اتومبیلی مُدرن شود دیگر ماهیت قبلی خود را ندارد و دیگر نمی توان به یک اتومبیل مدرن، آهن قراضه گفت ولی در عین حال این اتومبیل از همان آهن ساخته شده است و تنها دگرگونی داشته است نه اینکه این آهن کاملا نابود و محو شده باشد و از میان رفته باشد.

 

                                                                                                والله تعالى اعلم بالصواب