پاسخ بر شبهات «توسل» ۱

شبهه شیعه: توسل ، یعنی واسطه قرار دادن ، انبیاء ، امامان و صالحان به پیشگاه خداوند چنانچه خداوند، در قرآن کریم میفرماید : "یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آَمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَابْتَغُوا إِلَیْهِ الْوَسِیلَهَ" . المائده / ۳۵ . ای کسانی که ایمان آوردهاید ، از خدا بترسید و برای تقرب به او وسیلهای بجویید . این آیه به تمامی مؤمنین دستور میدهد که به هر وسیله ای که سبب تقرب به خداوند میشود تمسک بجویند ؛ بنابراین تقرب به خداوند بدون وسیله و واسطهامکان ندارد.

پاسخ اهل سنت:
آنها (قزوینی وو..) چگونه فهمیدند که منظور از کلمه "وسیله" اهل بیت علیه السلام هستند!! آیه خودش همه چیز رو مشخص کرده. و خداوند در جای جای قرآن "وسیله " را به ما معرفی کردند، گویا ایشان از آیات قرآن نا آگاهند که چنین استدلالی دارند.(و شاید هم خدایی ناکرده آیات رو نادیده میگرند!)
قبل از معرفی انوع وسایل باید بدانید که ایشان آیه را به خوبی معنی نکرده اند!
ببینید ترجمه بعضی از مترجمین اهل تشیع را
فولادوند و خرمشاهی اینچنین معنی میکنند:
«ای کسانی که ایمان آورده اید از خدا پروا کنید،و به او توسل جویید و تقرب جویید… » و آیتی مانند همین
و آقای الهه قمشه ای ترجمه جالبی دارند!: ای اهل ایمان از خدا بترسید و به وسیله"ایمان و پیروی از اولیای حق"به خدا توسل جویید.
پس طبق این ۴ ترجمه از ۴ مترجم میتوان اینچنین فهمید که منظور از توسل، توسل به خود ذات باری تعالی است و منظور از وسیله، ایمان و پیروی از اولیای حق(اول قرآن و بعد انبیا و آل و صحب) است و همانطور که خدا در ادامه آیه میفرماید: وَجَاهِدُواْ فِی سَبِیلِهِ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ…
»و در راه او جهاد کنید باشد که رستگار شوید« پس یکی دیگر از وسایل برای نزدیکی و رستگاری جهاد است! پس همانطور که خدا جهاد را یکی از این وسایل میداند، دیگر وسایل نیز باید همچون این وسیله باشند، مثلا: تقوا، نماز، روزه ، امر به معروف و….
                                                           ————————————————-
آیه ای مشابه به همین آیه نیز در سوره حج اینچنین آمده:
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا ارْکَعُوا وَاسْجُدُوا وَاعْبُدُوا رَبَّکُمْ وَافْعَلُوا الْخَیْرَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ ﴿۷۷﴾ وَجَاهِدُوا فِی اللَّهِ حَقَّ جِهَادِهِ….(۷۸) حج
اى کسانى که ایمان آورده‏اید! (تنها براى خالق خویش) رکوع و سجده کنید (و تعظیم و کرنش برید و به خاک افتید) و پروردگار خویش را (به تنهایى) پرستش نمایید و کارهاى نیک انجام دهید تا رستگار شوید، و در راه خدا جهاد کنید…
مى‏بینیم که در این آیه نیز، « یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا » و « وَجَاهِدُواْ فى…» و « لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ » آمده و با آیه ۳۵ سوره مائده مشترک است، امّا به جاى جمله «اتقوا الله و ابتغوا إلیه الوسیله»، شرح آن وسیله یعنى جمله « ارْکَعُوا وَاسْجُدُوا وَاعْبُدُوا رَبَّکُمْ وَافْعَلُوا الْخَیْرَ» و در ادامه « وَجَاهِدُواْ فى…» آمده است!
در آیه ۳۵ مائده تصریح شده که وسیله را «بجویید!»؛ « وَابْتَغُوا…» و نفرموده: «بخوانید!»؛ «أدعوا…»! و ما مى‏دانیم که «ارواح» ائمه و سایر صالحان، به دست ‏آوردنى نیستند و تکلیف اینکه ارواح ائمه را در عالم غیب و بى‏کران بجویید، اصولاً تکلیفى مالایطاق است و آنچه را نمى‏توان جست و با این دنیا – که شهود است – در ارتباط نیست و نمى‏توان به دست آورد، چگونه مى‏توان «وسیله» قرار داد؟
* قسمت قابل توجه آیه، قسمت پایانی آن است که خداوند میفرمایند: «لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ » باشد که رستگار شوید!
و هدف از وسیله جستن را رستگار شدن قرار داده اند!پس آیا متوسل شدن به اموات باعث رستگاریست ؟؟ بی شک هیچ رستگاری در این کار نیست ! و رستگاری حقیقی را خداوند اینچنین معرفی میکند:
«وَلَکِنَّ الْبِرَّ مَنِ اتَّقَى وَأْتُواْ الْبُیُوتَ مِنْ أَبْوَابِهَا وَاتَّقُواْ اللّهَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ» بقره/۱۸۹
بلکه نیکى آن است که کسى تقوا پیشه کند و به خانه‏ها از در [ورودى] آنها درآیید و از خدا بترسید باشد که رستگار گردید.
پس یکی از وسایل رستگار شدن که یکی از همان وسایل می باشد، تقوا پیشه کردن است!
«وَلْتَکُن مِّنکُمْ أُمَّهٌ یَدْعُونَ إِلَى الْخَیْرِ وَیَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَیَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنکَرِ وَأُوْلَئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ» آل عمران/۱۰۴
و باید از میان شما گروهى [مردم را] به نیکى دعوت کنند و به کار شایسته وادارند و از زشتى بازدارند و آنان همان رستگارانند.
پس یکی دیگر از آن وسایل،امر به معروف و نهی از منکر است و این عمل باعث رستگاریست!
«یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ لاَ تَأْکُلُواْ الرِّبَا أَضْعَافًا مُّضَاعَفَهً وَاتَّقُواْ اللّهَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ»آل عمران/۱۳۰
اى کسانى که ایمان آورده‏اید ربا را [با سود] چندین برابر مخورید و از خدا پروا کنید باشد که رستگار شوید.
پس پرهیز کردن از ربا و ترس از خدا مایه رستگاریست.
«یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ اصْبِرُواْ وَصَابِرُواْ وَرَابِطُواْ وَاتَّقُواْ اللّهَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ» آل عمران/۲۰۰
اى کسانى که ایمان آورده‏اید صبر کنید و ایستادگى ورزید و مرزها را نگهبانى کنید و از خدا پروا نمایید امید است که رستگار شوید.
و در این آیه صبر و پاسداری از مرزها وسیله رستگاری بیان شده!
ما تا به اینجا از دو سوره وسایل رستگاری را استنباط نمودیم و فکر کنم تا به اینجا کافی باشد.
از این چند آیه اینگونه برداشت میشود: انجام دادن کارهای صواب و پرهیز از کارهای ناصواب باعث رستگاری است.
از اهل تشیع میپرسم! آیا شما آیه ای را سراغ دارید که در آن توسل به غیر خدا مایه رستگاری قرار داده شده باشد؟ البته که چنین آیه ای نیست!! پس افلا یتدبرون؟افلا تعقلون؟؟
باید در نظر داشت که خداوند تمام اشخاصی که ایمان آورده اند را مخاطب قرار داده و به وسیله جستن تشویق میکند و میفرمایند: یا ایها الذین آمنو!! ای کسانی که ایمان اورده اید!
که خود ائمه و انبیا هم جزء همین ایمان آورندگان هستند!اگر ما به اهل بیت و انبیا متوسل شویم! خود آنها به چه چیزی متوسل شوند؟؟ پس به همین دلیل است که خداوند میفرمایند:
«مَنْ عَمِلَ صَالِحًا فَلِنَفْسِهِ وَمَنْ أَسَاء فَعَلَیْهَا» فصلت/۴۶
«هرکس کار نیکی انجام دهد،برای خود اوست، و هرکس کار بدی انجام دهد به زیان خود کرده است،».
—————————
خدایی که شریکی برای او نیست سجده را یکی از وسیله های نزدیک شدن قرار داده و میفرماید:
«وَاسْجُدْ وَاقْتَرِبْ» علق/۱۹ «(در برابر پروردگارت) سجده ببر و (بدین وسیله به او) نزدیک شو!».
و سخن پایانی که دیگر جایی برای حرف باقی نمیگزارد سخن حضرت علی علیه السلام است که ایشان میفرمایند:
«إِنَّ أَفْضَلَ مَا تَوَسَّلَ بِهِ الْمُتَوَسِّلُونَ إِلَى اللهِ سُبْحَانَهُ: الاِْیمَانُ بِهِ وَبِرَسُولِهِ، وَالْجِهادُ فِی سَبِیلِهِ فَإِنَّهُ ذِرْوَهُ الاِْسْلاَمِ، وَکَلِمَهُ الاِْخْلاَصِ فَإِنَّهَا الْفِطْرَهُ، وَإِقَامُ الْصَّلاَهِ فَإِنَّهَا الْمِلَّهُ، وَإِیتَاهُ الزَّکَاهِ فَإِنَّهَا فَرِیضَهٌ وَاجِبَهٌ، وَصَوْمُ شَهْرِ رَمَضَانَ فَإِنَّهُ جُنَّهٌ مِنَ الْعِقَاب، وَحَجُّ الْبَیْتِ وَاعْتَِمارُهُ، وَصِلَهُ الرَّحِمِ… وَصَدَقَهُ السِّرِّ…، وَصَدَقَهُ الْعَلاَنِیَهِ… وَصَنَائِعُ الْمَعْرُوفِ».
«برترین وسیله تقرب به سوی خداوند بی آلایش و برتر برای متوسلین، ایمان به او و رسولش، جهاد در راهش، برپاداشتن نماز، دادن زکات، روزه ماه رمضان، حج و عمره خانه خدا، صله رحم، صدقهدادن به صورت پنهان، صدقهدادن به صورت آشکار، و انجام دیگر کارهای نیک و شایسته است».
نهج البلاغه، شرح فیض الإسلام، خطبه ۱۰۹٫
پس: وَمَن یَعْتَصِم بِاللّهِ فَقَدْ هُدِیَ إِلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِیمٍ * آل عمران/ ۱۰۱
«هرکس به خدا (با عمل به قرآن) متوسل شود بیگمان به راه راست و مستقیم رهنمون شده است».
و در مورد این جمله داعی که گفته اند: بنابراین تقرب به خداوند بدون وسیله و واسطه امکان ندارد

این شعر جوابشان است:
                                     هر که منظور خود از غیر خدا می طلبد / او گدایی است که حاجت ز گدا می طلبد*
                                 زهر است عطای خلق هر چند که دوا باشد / حاجت زکه می خواهی آنجا که خدا باشد؟*
 

 

نویسنده: ابوبكر بن حسين (رحمه الله)

مقاله پیشنهادی

راز هستی من در این جهان چیست؟!

راز هستیِ من در این جهان چیست؟! برای چه اینجا آمده‌ام؟! پس از مرگ به …