پرتوی از وحی: کلمات قرآن معانی واضحی دارند

زیرا کتابی هدایت کننده است که هر کس آن را بخواند می فهمد: الله متعال می فرماید: {وَإِنَّهُ لَتَنزِیلُ رَبِّ الْعَالَمِینَ (۱۹۲) نَزَلَ بِهِ الرُّوحُ الْأَمِینُ (۱۹۳) عَلَى قَلْبِکَ لِتَکُونَ مِنَ الْمُنذِرِینَ (۱۹۴) بِلِسَانٍ عَرَبِیٍّ مُّبِینٍ (۱۹۵)} [الشعراء]. «و همانا این (قرآن) نازل شده (از جانب) پروردگار جهانیان است. روح الأمین (= جبرئیل) آن را فرود آورده است. بر قلب تو، تا از هشدار دهندگان باشی. (آن را) به زبان عربی روشن (نازل کرد)».

*هیچ کس نمی تواند کلمات قرآن را که دارای معانی کامل و واضحی هستند تغییر دهد: الله متعال می فرماید: {وَتَمَّتْ کَلِمَتُ رَبِّکَ صِدْقًا وَعَدْلًا لَّا مُبَدِّلَ لِکَلِمَاتِهِ وَهُوَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ (۱۱۵)} [الأنعام]. «و کلام پروردگار تو با صدق و عدل به انجام رسید، هیچ کس نمی تواند کلمات او را دگرگون سازد، و او شنوای داناست».
کلمات قرآن دارای معانی واضحی هستند؛ زیرا کتاب هدایت است و هر کس آن را بخواند می فهمد؛ از این رو، وقتی الله متعال می فرماید: {وَإِذْ نَتَقْنَا الْجَبَلَ} می فهمیم خدا کوه را بالا برد. زیرا جبل همان کوه است که عرب که قرآن به زبانشان نازل شد معنای کوه را از جبل درمی یابند و نمی گوییم جبل به معنای رود یا قدرت یا مردی قوی است.
یا وقتی الله متعال می فرماید: {إِنَّ اللَّهَ مُبْتَلِیکُم بِنَهَرٍ} چنین می فهمیم که الله بنی اسرائیل را با رودخانه آزمود. زیرا نهر همان رودخانه است که مردم آن را می شناسند نه تأویلاتی مانند کرم یا عطاء؛ زیرا تمام این موارد، نسبت دادن سخن به خدا بدون علم است.الله متعال می فرماید: {أَتَقُولُونَ عَلَى اللَّهِ مَا لَا تَعْلَمُونَ (۶۸) قُلْ إِنَّ الَّذِینَ یَفْتَرُونَ عَلَى اللَّهِ الْکَذِبَ لَا یُفْلِحُونَ (۶۹)} [یونس]. «آیا بر الله چیزی می گویید که نمی دانید؟! بگو: بی گمان کسانی که به الله دروغ می بندند، رستگار نمی شوند».

*بنابراین، حق نداریم هیچ یک از کلمات قرآن را از معنای مشخص و شناخته شده اش برگردانیم:الله متعال می فرماید: {قُلْ ءَأَنتُمْ أَعْلَمُ أَمِ اللَّهُ} [البقره: ۱۴۰]. «بگو: شما داناترید یا خدا؟!».
{إِنَّ الَّذِینَ یُلْحِدُونَ فِی آیَاتِنَا لَا یَخْفَوْنَ عَلَیْنَا أَفَمَن یُلْقَى فِی النَّارِ خَیْرٌ أَم مَّن یَأْتِی آمِنًا یَوْمَ الْقِیَامَهِ اعْمَلُوا مَا شِئْتُمْ إِنَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِیرٌ} [فصلت: ۴۰]. «بی گمان کسانی که در آیات ما کجروی می کنند، بر ما پوشیده نیستند، آیا کسی که در آتش انداخته شود بهتر است، یا کسی که روز قیامت ایمن (و بدون وحشت) بیاید؟! هر چه می خواهید بکنید، مسلماً او به آنچه انجام می دهید بیناست».
تحریف معانی کلمات الله از صفات برخی یهودیان است که کلمات را از محل و معانی شان برمی گردانند: الله متعال می فرماید: {مِّنَ الَّذِینَ هَادُوا یُحَرِّفُونَ الْکَلِمَ عَن مَّوَاضِعِهِ} [النساء: ۴۶]. «برخی از یهود، کلمات (خدا) را از جای خود تحریف می کنند».
– الله جل فی علاه از مخلوقاتش می خواهد که با شناختی واقعی و بر اساس علم صحیح او را بشناسند:الله متعال می فرماید: {قُلْ هَاتُوا بُرْهَانَکُمْ إِن کُنتُمْ صَادِقِینَ} [البقره: ۱۱۱]. «بگو: اگر راستگویید دلیل خود را بیاورید!». {وَقُلِ الْحَقُّ مِن رَّبِّکُمْ} [الکهف: ۲۹]. «(ای پیامبر!) بگو: «(این قرآن) حق است از سوی پروردگارتان».

{سُبْحَانَ رَبِّکَ رَبِّ الْعِزَّهِ عَمَّا یَصِفُونَ (۱۸۰) وَسَلَامٌ عَلَى الْمُرْسَلِینَ (۱۸۱) وَالْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ (۱۸۲)} [الصافات]. «پاک و منزه است پروردگار تو، پروردگار عزت، از آنچه (مشرکان) توصیف می کنند. و سلام بر رسولان. و سپاس و ستایشِ مخصوص الله است که پروردگار جهانیان است».
الله نیرومند و بزرگ، از هر نقص یا عیبی که بدون علم به او نسبت می دهند پاک است؛ زیرا تمام صفات نیکو مخصوص الله است که پروردگار جهانیان است و رسولان با آنچه که پروردگارشان به آنان وحی کرد، این صفات را آوردند.
گمراهان گمراه کننده بدون هیچ دانش و هدایتی از جانب الله و هیچ کتاب روشنگری از جانب او، در مورد الله به مجادله می پردازند: الله متعال می فرماید: {وَمِنَ النَّاسِ مَن یُجَادِلُ فِی اللَّهِ بِغَیْرِ عِلْمٍ وَلَا هُدًى وَلَا کِتَابٍ مُّنِیرٍ (۸) ثَانِیَ عِطْفِهِ لِیُضِلَّ عَن سَبِیلِ اللَّهِ لَهُ فِی الدُّنْیَا خِزْیٌ وَنُذِیقُهُ یَوْمَ الْقِیَامَهِ عَذَابَ الْحَرِیقِ (۹)} [الحج]. «از مردم کسی است که بدون هیچ دانش و هیچ هدایت و کتاب روشنی بخشی در باره الله مجادله می کند. (تکبر کنان) پهلو (و گردن) خود را می پیچد، تا (مردم را) از راه الله گمراه سازد، برای او در دنیا رسوایی است، و روز قیامت آتش سوزان را به او می چشانیم».

– الله رسولان را برای هدایت مردم فرستاد و پیام هایش را به سوی آنان نازل فرمود: الله متعال می فرماید: {إِنَّا أَوْحَیْنَا إِلَیْکَ کَمَا أَوْحَیْنَا إِلَى نُوحٍ وَالنَّبِیِّ‍ینَ مِن بَعْدِهِ وَأَوْحَیْنَا إِلَى إِبْرَاهِیمَ وَإِسْمَاعِیلَ وَإِسْحَاقَ وَیَعْقُوبَ وَالْأَسْبَاطِ وَعِیسَى وَأَیُّوبَ وَیُونُسَ وَهَارُونَ وَسُلَیْمَانَ وَآتَیْنَا دَاوُودَ زَبُورًا (۱۶۳) وَرُسُلًا قَدْ قَصَصْنَاهُمْ عَلَیْکَ مِن قَبْلُ وَرُسُلًا لَّمْ نَقْصُصْهُمْ عَلَیْکَ وَکَلَّمَ اللَّهُ مُوسَى تَکْلِیمًا (۱۶۴) رُّسُلًا مُّبَشِّرِینَ وَمُنذِرِینَ لِئَلَّا یَکُونَ لِلنَّاسِ عَلَى اللَّهِ حُجَّهٌ بَعْدَ الرُّسُلِ وَکَانَ اللَّهُ عَزِیزًا حَکِیمًا} [النساء:]. «همانا ما به تو وحی فرستادیم همان گونه که به نوح و پیامبران بعد از او وحی فرستادیم و (نیز) به ابراهیم و اسماعیل و اسحاق و یعقوب و اسباط (= نوادگان دوازده گانه) و عیسی و ایوب و یونس و هارون و سلیمان وحی فرستادیم و به داود زبور دادیم. و پیامبرانی (مبعوث کردیم) که سر گذشت آن ها را پیش از این برای تو بیان کرده ایم، و پیامبرانی که سر گذشت آن ها را بیان نکردیم، و الله (بدون واسطه) با موسی سخن گفت. پیامبرانی که بشارت دهنده و بیم دهنده بودند، تا بعد از (آمدن) این پیامبران برای مردم بر الله حجتی نباشد و الله پیروزمند حکیم است».

– الله رسولان را فرستاد و آنان را با معجزات دلالت کننده بر راستگویی شان پشتیبانی کرد: الله متعال می فرماید: {لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَیِّنَاتِ} [الحدید: ۲۵]. «به راستی که پیامبران خود را با دلایل روشن فرستادیم».
إبراهیم  برای خدا به انزوا رفت و از تقرب به غیر الله با دوستی و بزرگداشت و عبادتی که قومش مرتکب می شدند و به سبب این کارها یکدیگر را دوست داشتند، اعلام بیزاری نمود: الله متعال می فرماید: {وَإِذْ قَالَ إِبْرَاهِیمُ لِأَبِیهِ وَقَوْمِهِ إِنَّنِی بَرَاءٌ مِّمَّا تَعْبُدُونَ (۲۶) إِلَّا الَّذِی فَطَرَنِی فَإِنَّهُ سَیَهْدِینِ} [الزخرف]. «و (به یاد آور) هنگامی را که ابراهیم به پدرش و قومش گفت: «بی گمان من از آنچه می پرستید، بیزارم، مگر آن کسی که مرا آفریده، و او به زودی هدایتم خواهد کرد». {وَقَالَ إِنَّمَا اتَّخَذْتُم مِّن دُونِ اللَّهِ أَوْثَانًا مَّوَدَّهَ بَیْنِکُمْ فِی الْحَیَاهِ الدُّنْیَا ثُمَّ یَوْمَ الْقِیَامَهِ یَکْفُرُ بَعْضُکُم بِبَعْضٍ وَیَلْعَنُ بَعْضُکُم بَعْضًا وَمَأْوَاکُمُ النَّارُ وَمَا لَکُم مِّن نَّاصِرِینَ} [العنکبوت: ۲۵]. «و (ابراهیم) گفت: «شما غیر از الله بت هایی را برای خود برگزیده اید که مایل دوستی و محبت میان شما در زندگی دنیا باشد، سپس روز قیامت برخی از شما برخی (دیگر) را انکار می کند، و برخی از شما برخی (دیگر) را لعنت می کند، و جایگاه شما آتش است، و هیچ یاوری برای شما نخواهد بود».
{وَاتْلُ عَلَیْهِمْ نَبَأَ إِبْرَاهِیمَ (۶۹) إِذْ قَالَ لِأَبِیهِ وَقَوْمِهِ مَا تَعْبُدُونَ (۷۰) قَالُوا نَعْبُدُ أَصْنَامًا فَنَظَلُّ لَهَا عَاکِفِینَ (۷۱) قَالَ هَلْ یَسْمَعُونَکُمْ إِذْ تَدْعُونَ (۷۲) أَوْ یَنفَعُونَکُمْ أَوْ یَضُرُّونَ (۷۳) قَالُوا بَلْ وَجَدْنَا آبَاءَنَا کَذَلِکَ یَفْعَلُونَ (۷۴) قَالَ أَفَرَءَیْتُم مَّا کُنتُمْ تَعْبُدُونَ (۷۵) أَنتُمْ وَآبَاؤُکُمُ الْأَقْدَمُونَ (۷۶) فَإِنَّهُمْ عَدُوٌّ لِّی إِلَّا رَبَّ الْعَالَمِینَ (۷۷) الَّذِی خَلَقَنِی فَهُوَ یَهْدِینِ (۷۸) وَالَّذِی هُوَ یُطْعِمُنِی وَیَسْقِینِ (۷۹) وَإِذَا مَرِضْتُ فَهُوَ یَشْفِینِ (۸۰) وَالَّذِی یُمِیتُنِی ثُمَّ یُحْیِینِ (۸۱) وَالَّذِی أَطْمَعُ أَن یَغْفِرَ لِی خَطِی‍ئَتِی یَوْمَ الدِّینِ (۸۲)} [الشعراء]. «و خبر ابراهیم را بر آن ها بخوان. هنگامی که به پدر و قومش گفت: «چه چیز را می پرستید؟!». گفتند: «بت هایی را می پرستیم، و پیوسته برای (عبادت) آن ها معتکف هستیم. (ابراهیم) گفت: «آیا هنگامی که آن ها را می خوانید (صدای) شما را می شنوند؟! یا سود و زیانی به شما می رسانند؟!». گفتند: «(نه) بلکه ما نیاکان خود را یافتیم که چنین می کردند». (ابراهیم) گفت: «آیا دیدید چیزهایی را که پیوسته عبادت می کردید، شما و نیاکان پیشین شما. پس همه آن ها دشمن من هستند، جز پروردگار جهانیان. (همان) کسی که مرا آفرید، پس او مرا هدایت می کند. و کسی که او به من غذا می دهد و سیراب می نماید. و هنگامی که بیمار شوم پس او مرا شفا می دهد. و کسی که مرا می میراند؛ سپس زنده می کند. و کسی که امیدوارم گناهانم را در روز جزا برایم ببخشد».

– قوم ابراهیم، آتش بزرگی برافروختند و او را در آن انداختند: الله متعال می فرماید: {قُلْنَا یَانَارُ کُونِی بَرْدًا وَسَلَامًا عَلَى إِبْرَاهِیمَ (۶۹) [الأنبیاء]. (سر انجا م آن ها او را به آتش انداختند، ولی ما) گفتیم: «ای آتش! بر ابراهیم سرد و سلامت باش». در نتیجه، ابراهیم به حفاظت الله از آتش به سلامت بیرون آمد.
*ساحرانِ فرعون، ریسمان ها و چوب دستی هایشان را انداختند و در نظر مردم به صورت مارهایی که به سرعت می خزند درآمدند: الله متعال می فرماید: {فَأَلْقَى مُوسَى عَصَاهُ فَإِذَا هِیَ تَلْقَفُ مَا یَأْفِکُونَ (۴۵) فَأُلْقِیَ السَّحَرَهُ سَاجِدِینَ (۴۶) قَالُوا آمَنَّا بِرَبِّ الْعَالَمِینَ (۴۷) رَبِّ مُوسَى وَهَارُونَ (۴۸) [الشعراء]. «پس موسی عصایش را افکند، ناگهان آنچه را به دروغ بر ساخته بودند، بلعید. پس ساحران سجده کنان (به زمین) افتادند. گفتند: «ما به پروردگار جهانیان ایمان آوردیم. پروردگار موسی و هارون».
– وقتی ساحران در برابر الله به سجده افتادند، فرعون به خشم آمد و آنان را به تنه های درخت خرما به دار آویخت تا عبرتی باشد برای هر کس که در برابر اراده او مخالفت کند: الله سخن فرعون را اینگونه بازگو می فرماید: {قَالَ آمَنتُمْ لَهُ قَبْلَ أَنْ آذَنَ لَکُمْ إِنَّهُ لَکَبِیرُکُمُ الَّذِی عَلَّمَکُمُ السِّحْرَ فَلَأُقَطِّعَنَّ أَیْدِیَکُمْ وَأَرْجُلَکُم مِّنْ خِلَافٍ وَلَأُصَلِّبَنَّکُمْ فِی جُذُوعِ النَّخْلِ وَلَتَعْلَمُنَّ أَیُّنَا أَشَدُّ عَذَابًا وَأَبْقَى} [طه: ۷۱]. «(فرعون) گفت: آیا پیش از آن که به شما اجازه دهم به او ایمان آوردید؟! بی تردید او بزرگ شماست که به شما سحر آموخته است، پس یقیناً دستان تان و پا های تان را بر خلاف یکدیگر قطع می کنم، و شما را بر تنه های نخل به دار می آویزم، و بی شک خواهید دانست که عذاب (و شکنجه) کدام یک از ما سخت تر است و پایدار تر است!».

الله در برابر موسی علیه السلام و مؤمنان همراهش آنگاه که فرعون و لشکریانش به آنان رسیدند و قصد داشتند آنان را به قتل برسانند، دریا را شکافت تا از طریق خشکی از آن عبور کنند و چون فرعون و همراهیانش به دنبال آنان رفتند، الله دریا را بر آنان بست و آنان را غرق کرد: الله متعال می فرماید: {فَأَوْحَیْنَا إِلَى مُوسَى أَنِ اضْرِب بِّعَصَاکَ الْبَحْرَ فَانفَلَقَ فَکَانَ کُلُّ فِرْقٍ کَالطَّوْدِ الْعَظِیمِ (۶۳) وَأَزْلَفْنَا ثَمَّ الْأخَرِینَ (۶۴) وَأَنجَیْنَا مُوسَى وَمَن مَّعَهُ أَجْمَعِینَ (۶۵) ثُمَّ أَغْرَقْنَا الْأخَرِینَ (۶۶) إِنَّ فِی ذَلِکَ لَأیَهً وَمَا کَانَ أَکْثَرُهُم مُّؤْمِنِینَ (۶۷) وَإِنَّ رَبَّکَ لَهُوَ الْعَزِیزُ الرَّحِیمُ (۶۸)} [الشعراء]. «پس به موسی وحی کردیم: «عصایت را به دریا بزن» آنگاه (دریا) شکافته شد، پس هر بخشی (از آن) همچون کوه عظیمی شد. و دیگران (= فرعون و فرعونیان) را (نیز) به آنجا نزدیک ساختیم. و موسی و همراهانش را همگی نجات دادیم. سپس دیگران را غرق کردیم. بی گمان در این (ماجرا) نشانه (روشن) است، ولی بیشتر مردم ایمان نمی آورند. و بی تردید پرورگارتو پیروزمند مهربان است».

– الله فرعون را غرق کرد و جسدش را باقی گذارد تا پند و عبرتی برای مردم باشد: الله متعال می فرماید: {وَجَاوَزْنَا بِبَنِی إِسْرَاءِیلَ الْبَحْرَ فَأَتْبَعَهُمْ فِرْعَوْنُ وَجُنُودُهُ بَغْیًا وَعَدْوًا حَتَّى إِذَا أَدْرَکَهُ الْغَرَقُ قَالَ آمَنتُ أَنَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا الَّذِی آمَنَتْ بِهِ بَنُوا إِسْرَاءِیلَ وَأَنَا مِنَ الْمُسْلِمِینَ (۹۰) آلْآنَ وَقَدْ عَصَیْتَ قَبْلُ وَکُنتَ مِنَ الْمُفْسِدِینَ (۹۱) فَالْیَوْمَ نُنَجِّیکَ بِبَدَنِکَ لِتَکُونَ لِمَنْ خَلْفَکَ آیَهً وَإِنَّ کَثِیرًا مِّنَ النَّاسِ عَنْ آیَاتِنَا لَغَافِلُونَ (۹۲)} [یونس]. «و (سر انجام ما) بنی اسرائیل را از دریا گذراندیم، پس فرعون و سپاهیانش از روی ستم و تعدی، در پی آن ها رفتند، چون (فرعون) هنگام غرق شدنش فرا رسید، گفت: «ایمان آوردم، که هیچ معبودی (به حق) نیست؛ جز کسی که بنی اسرائیل به او ایمان آورده اند، و من از مسلمانان هستم». (به او گفته شد:) حالا؟ در حالی که قبلاً نافرمانی کردی و از مفسدان بودی! پس امروز بدنت را (از دریا) نجات می دهیم، تا عبرتی برای کسانی که بعد از تو می آیند باشی، و بی گمان بسیاری از مردم از آیات ما غافلند».
 

مقاله پیشنهادی

بی‌تردید خدا خلف وعده نخواهد کرد

بی‌شک آیات قرآن دربردارنده‌ی (وعده‌های) گوناگون و متعددی است. وعده‌هایی که خداوند به بندگان مؤمن …